میلگرد چیست و آشنایی با انواع میلگرد

میلگرد یکی از عناصر مهم و کاربردی در عرصه ساختمان‌سازی می‌باشد. ذکر این نکته لازم است که اگرچه بتن‌ها به عنوان مهمترین عامل در استقامت یک سازه شناخته می‌شوند ولی این نکته نیز حائز اهمیت است که در واقع این میلگردها هستند که در سوانحی مانند زلزله از ما محافظت می‌نمایند. در این مقاله از سایت خدمات مهندسی به بررسی میلگرد و آشنایی با انواع میلگرد میپردازیم.

در سال 1800 فردی به نام جوزف لوئیس به این نتیجه رسید که مخلوط کردن میلگردها به بتن می‌تواند خاصیت کششی ضعیف موجود در آن را جبران نماید و سرانجام باعث ایجاد ساختمان ها و سازه‌هایی گردد که می‌تواند در مقابل نیروهای کششی و نیز در مقابل نیروهای فشاری مقاومت بسیاری را داشته باشد از این رو سال‌ها بعد از این ساختن این میلگرد ها و استفاده از آنها در صنعت ساختمان سازی باعث شد تا سیستم و دستگاهی برای ساخت میلگردها در تعداد بالا فراهم شود.
همان‌طور که همه می‌دانیم بتن از استحکام فشاری بسیار بالایی برخوردار است و جهت شکستن و خرد کردن آن به نیروی بسیار قوی و بالایی نیاز است اما بتن به تنهایی و بدون میلگرد از ضعفی بارز برخوردار است که آن خاصیت کششی بسیار پایین بتن هاست از این رو میلگردها می‌توانند موجب مقاوم شدن بیشتر بتن در مقابل نیروهای کششی و چرخشی شوند و همچنین هنگام اعمال نیروهایی از قبیل نیروی کششی به بتن، از شکستن و ترک خوردن آن جلوگیری می‌نماید.
روزانه در بسیاری از پروژه‌های مهندسی و ساخت و ساز از میلگردها برای استحکام و تقویت بتن استفاده می‌گردد. میلگردها از جنس فولاد سخت ساخته می‌شوند و بر حسب شکل ظاهری، نوع آن و سایز به دسته های گوناگونی تقسیم می‌شود.

میلگرد چیست و در چه مواردی مورد استفاده قرار می‌گیرد؟

کاملا مشخص است که بدون وجود میلگرد و استفاده از آن در عرصه ساختمان‌سازی و تولید سازه، قطعا انسان ها نمی‌توانستند به تکنولوژی بزرگ ساخت ابر ساختمان ها و برج‌های مرتفع آسمان خراش دست بیابند. از میلگردها با جنس فولادی برای کامل کردن استحکام کششی بتن و مقاوم‌سازی و استحکام سازی سازه ها به وفور استفاده می‌گردد. به دلیل کاربرد وسیع و استفاده فراوان این فناوری در عرصه ساخت و ساز، نرخ و قیمت میلگرد در بازار به شکل قابل توجهی و مستقیما بر نرخ مسکن تاثیر گذار می‌باشد. 
نزدیک بودن ضریب انبساط دمایی فولاد و بتن موجب این شده تا هنگام تغییرات دمایی، در ساختمان بتن تنش‌های حواشی و مضر درونی ایجاد نگردد و در نتیجه از لغزش بین فولاد و بتن جلوگیری به عمل آید.
قابل ذکر است که استفاده از بتن مسلح در ساختمان ها و سازه ها موجب ایمنی و طول عمر بیشتر و همچنین آسیب کمتر به ساختمان (هنگام رخداد سوانح غیر مترقبه مانند زلزله) می‌شود. بتن مسلح همراه با میلگرد، علاوه بر عواملی که موجب ایجاد تنش کششی یا چرخشی درساختمان می‌گردد در شرایط نامساعد دیگری مانند آتش‌سوزی هم به خوبی عمل می‌نماید و استقامت سازه را حفظ می‌کند چرا که کاور بتنی روی میلگردها با توانایی تحمل دماهای بالا می‌تواند از تاثیر آتش‌سوزی بر روی میلگردها جلوگیری نماید.
باتوجه به شواهد موجود در آتش‌سوزی‌هایی که با شدت کمتر تا متوسط رخ می‌دهد،‌ ساختمان های بتن مسلح فقط دچار آسیب های سطحی می‌شوند و به استحکام و گنجایش باربری آن‌ها لطمه ای وارد نمی‌گردد همچنین می‌توان گفت این مورد یکی از مهمترین کاربردهای میلگرد، در عرصه ساختمان‌سازی است و این مزیت نه تنها به ستون‌ های آن ختم نخواهد شد بلکه در تمام قسمت‌های یک سازه می‌توان از مزیت های آن بهره‌مند شد. 
در ادامه به توضیح کاربرد و انواع میلگرد ها می‌پردازیم.

کاربرد انواع میلگرد

میلگرد راستا

این میلگرد برای ایجاد استحکام کششی در بتن ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و در فونداسیون سازه کاربرد فراوانی دارد.

میلگرد سنجاقی

این میلگرد در خاموت، موجب افزایش قدرت برشی آن می‌گردد. این محصول موجب محکم نمودن اتصالات بین مقطع طولی خاموت و مقاطع دیگر می‌گردد.

خاموت چیست؟

خاموت وسیله ای است که از آن به منظور پیشگیری از بیرون زدگی مقطع های طولی بر اثر کمانش استفاده می‌شود. همچنین خاموت به تحمل قدرت‌های برشی و جلوگیری از ایجاد ترک در ستون‌ها نیز کمک می‌نماید.

خرک ها

از خرک به منظور بتن‌ریزی کف ساختمان ها و فونداسیون، به شکل دو مجموعه متوالی افقی در داخل قالب استفاده میگردد.

رکابی ها

از رکابی ها در بتن‌ریزی دیوار، برای نگهداری مقطع های طولی و عمودی استفاده می‌گردد.

ادکاها

ادکاها (یا اوتکا) حمل نیروهای برشی در قسمت تکیه‌گاه‌های تیر را میسر می‌کنند و در حقیقت قسمت زیر میلگرد ادکا، کاربرد حمل قدرت کششی ایجاد شده ناشی از خمیدگی قسمت مایل آنها را برعهده دارد.

انواع میلگرد ها در عرصه ساختمان سازی

امروزه میلگرد از مهمترین مصالح ساختمانی محسوب شده و در عرصه ساختمان سازی و تولید سازه سهم بسیار بالایی را به خود اختصاص داده است. بتن بدون حضور میلگرد مزیتی برای در بناهای بتنی نخواهد داشت و استحکام ساختمان بیشتر مربوط به میلگرد می‌باشد. فی الواقع بتن در مقابل استقامت کششی به شدت ضعیف است و به تنهایی نمیتواند در برابر فشار عواملی مانند باد، زلزله، ارتعاشات و لرزش ها مقاومت کند و احتمال ترک برداشتن و شکستن آن زیاد خواهد بود. از این رو برای تقویت ساختمان ها از میلگردهای بتنی 
استفاده می‌کنند.
میلگردها در موارد دیگری مانند آرماتوربندی سازه های بتنی، تیرها و دکل برق، صنعت سدسازی نیز بکار گرفته می‌شوند‌ و نقش مهم میلگرد در ساختمان های بتنی غیر قابل چشم پوشی است و این عامل موجب شده تا با انواع و شکل های گوناگونی در بازار عرضه گردند. انواع میلگردها در زیر به طور مختصر شرح داده میشوند.

میلگردها را میتوان به دو گروه ساده و آجدار دسته بندی کرد.

میلگرد ساده

میلگرد های ساده به نوعی از میلگرد گفته خواهد شد که هیچ گونه برجستگی روی سطح خود نداشته و از سطحی کاملا صاف و بدون برجستگی و شیار برخوردارند در حقیقت 
میلگرد های ساده در مراکز دخلی با عنوان نام روسی خود یعنی میلگرد A1 معروفیت دارند.

میلگرد آجدار

میلگردهای آجدار به میلگردی گفته می‌شود که روی سطح بیرونی خود از برجستگی و یا شیارهایی برخوردار است که این شیارها به منظور پیوند صحیح میلگرد در بتن ها ایجاد می‌گردند.
میلگردهای آجدار نیز به نوبه خود در دسته بندی های متفاوتی وجود دارند که مهمترین آنها 
عبارتند از: میلگرد آجدار جناقی، میلگرد آجدار مارپیچی و میلگرد آجدار مرکب
به میلگردهای آجدار مارپیچی میلگرد نوع A2، به میلگردهای آجدار جناغی میلگرد A3 و به میلگردهای آجدار مرکب میلگرد A4 گفته می‌شود و این عناوین بر اساس استانداردهای روسی بر آنها نهاده شده است.
هر چهارنوع میلگرد A1، A2،A3  و A4 برحسب ویژگی های منحصر به فرد خود دارای کاربردهای گوناگونی می‌باشند. میلگردهای ساده و آجدار از لحاظ شکل ظاهری و دیگر ویژگی ها تفاوت های زیادی با هم دارند که در ادامه بدین موضوع می‌پردازیم.

تفاوت انواع میلگرد

همانطور که گفته شد میلگردهای آجدار برخلاف میلگردهای ساده از شیارها و برجستگی هایی روی سطح خود بصورت طولی یا عرضی برخوردارند تا بتوانند فولاد را بصورت قابل توجهی با بتن مخلوط نمایند. میلگردهای ساده فاقد هرگونه آج و شیار هستند و میلگردهای آجدار همانطور که از نامشان پیداست دارای شیار یا آج میباشند.

تفاوت در شکل ظاهری

تفاوت میلگردهای موسوم به A1 با سایر میلگردهای نوع A2، A3 و A4 وجود شیارهای روی سطح آنها است. میلگرد A1 هیچ گونه برجستگی روی سطح خود ندارد و افراد می‌توانند آن را به راحتی از دیگر میلگردها تشخیص دهند. تفاوت میلگردهای نوع  A2، A3 و A4 نیز به مدل آج آنها مربوط است.

خاصیت های مکانیکی

یکی دیگر از مشخصات مکانیکی میلگردها، ویژگی های مکانیکی آنها است. مشخصه مکانیکی میلگردهای نوع A1، A2، A3 و A4 با یکدیگر متفاوت است.

مقاومت کششی

میلگرد A4 دارای بالاترین میزان استحکام کششی و میلگرد A1 از کمترین میزان مقاومت برخوردار است. همچنین میلگردها در مقابل استحکام کششی از استحکام تسلیم نیز برخوردارند که کمترین میزان استحکام تسلیم متعلق به میلگرد A1 و بیشترین میزان آن متعلق به A4 می‌باشد.

زیاد بودن طول نسبی

یکی از ویژگی ها و معیارهای مهم در انتخاب میلگرد به تغییر طول نسبی میلگرد بعد از ایجاد تنش بستگی دارد. تعریف این ویژگی به مقدار انعطاف پذیری میلگرد مربوط است که میلگرد A1 جزو میلگردهای بسیار منعطف به حساب می آید.

خاصیت جوش پذیری

بطور کلی میلگرد های A1 به علت انعطاف پذیری بالای خود خاصیت جوش پذیری بسیار بالایی دارد اما میلگردهای A4،A2  و A3جز میلگردهای نیمه خشک و خشک قرار گرفته اند و برای جوشکاری مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.

سخن آخر

میلگردها یکی از رایج‌ترین و مهمترین محصولات در حوزه خط نورد گرم می‌باشند که در سازه ها و ساختمان ها وظایف مهمی را برعهده دارند. از مهمترین وظایف آنها در احداث ساختمان، افزایش ایمنی و استقامت در سازه ها و ساختمان های بتنی می‌باشد و در این عرصه به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می‌گیرند. 

از آنجا که بتن به تنهایی از مقاومت و استحکام کششی پایینی برخوردار بوده و در صورت وقوع حوادثی مانند زلزله ممکن است موجب از بین رفتن و فروپاشی سازه ها گردد از این رو با افزودن میلگرد به آن استحکام سازه را دو چندان می‌کنند.

بیشتر بخوانید:

مصالح ساختمانی

 

افزودن دیدگاه

لطفا دیدگاه خودرا با ما درمیان بگذارید

اینماد
logo-samandehi

خانه

ثبت نام

ثبت آگهی

مجله ها