معرفی انواع یونولیت و کاربرد آن

همه ما کلمه یونولیت را شنیده‌ایم و یا در مواردی از آن در موارد مختلف استفاده کرده‌ایم. اما سوالی که مطرح می‌شود این است که در حقیقت یونولیت چیست؟ تاریخچه کشف آن چیست؟ در چه مواردی از آن استفاده می‌شود؟ هر کدام در کجا کاربرد دارند؟ و غیره. در ادامه این مقاله وبسایت خدمات مهندسی قصد داریم تا به این پرسش‌ها پاسخ دهیم و شما را با این ماده آشنا کنیم تا بتوانید از آن بدرستی استفاده کنید.

معرفی یونولیت

یونولیت نام تجاری محصولی به نام EPS یا پلی استر فشرده است. این محصول از دانه‌های فشرده پلیمری پلی استر ساخته شده است. یونولیت ماده‌ای سفید و متخلخل است چراکه 5 درصد آن از دانه‌های پلی استر و 95 درصد آن را هوا تشکیل داده است و از نفت بدست می‌آید که در موارد مختلفی از آن استفاده می‌شود. دانه‌های پلی استر، از فرآیندهای شیمیایی بوجود می‌آید. این ماده عایق دما، رطوبت و صدا می‌باشد به همین دلیل در موارد مختلفی از آن استفاده می‌شود. برای شکل دادن به یونولیت، آنرا گرم کرده تا به حالت مذاب دربیاید و سپس آنرا در داخل قالب‌های مورد نظر می‌ریزند تا سرد و سفت شود و پس از این مرحله، از آن استفاده خواهند کرد.

تاریخچه یونولیت

در سال 1839، پلی استایرن توسط یک دانشمند آلمانی به نام Eduard Simon کشف شد و این ماده از جداسازی برخی از مواد از رزین طبیعی بدست آمد. سیمون ماده بدست آمده را بدرستی نمیشناخت به همین دلیل با یک شیمی دان به نام Herman Staudinger مشورت کرد و طبق نتیجه‌ای که به دست آوردند زنجیره بلند استایرن را به عنوان یک ماده پلیمری پلاستیکی معرفی کردند. در سال 1930، یک شرکت آلمانی به نام BASF توانست به صورت تجاری پلی استایرن را تولید کند و در اوایل سال 1937، این ماده را به دیگر کشورها ارسال کند. آنچه امروزه از پلی استایرن در بازار فروش مواد پلیمری وجود دارد و به فروش می‌رسد در حقیقت، مواد اولیه‌ای هستند که به وسیله آن انواع پلی استایرن مخصوص بسته بندی مواد مختلف، فوم سقفی، استایروفوم و فوم یونولیت سقفی تولید می شود.

یکی از دانشمندان شیمی در شرکت شیمیایی داو با نام Ray McIntire توانست فوم پلی استایرن را تولید کند. این دانشمند معتقد است که اختراع یونولیت به صورت کاملا تصادفی اتفاق افتاد. اختراع او در حالی به وقوع پیوست که او در تلاش بود تا یک عایق الکتریکی انعطاف پذیر را در زمان وقوع جنگ جهانی دوم که توسط آلمان‌ها از آن استفاده می‌شد، پیدا کند.

ترکیب پلی استایرن عایق خوبی به حساب می‌آمد اما بسیار شکننده بود و مقاومت پایینی داشت. به همین دلیل دانشمندان آنرا با مواد دیگری ترکیب کردند توانستند با ترکیبی از استایرن با یک مایع فرار با نام ایزوبوتیلن، تحت شرایط فشار، یک پلیمر سفید رنگ به نام یونولیت را اختراع کنند.

چگالی یونولیت

پس از تولید یونولیت به شکل توضیح داده شده در قسمت قبل، یونولیت‌ها به ورق تبدیل می‌شوند. به دلیل ویژگی‌های بی‌نظیر این ماده، از آن در موارد مختلفی استفاده می‌شود. یکی از ویژگی‌های این ماده، چگالی یونولیت است. چگالی یونولیت در واقع وزن یک واحد از حجم یونولیت است که یونولیت‌های تولید شده در ایران، دارای دانسیته به اندازه 4 تا 60 کیلو در متر مکعب است.

کاربردهای یونولیت

برخی از ویژگی‌های یونولیت در قسمت قبل گفته شد. این ویژگی‌ها باعث می‌شود تا از این مواد در کاربردهای مختلفی استفاده کنند. از جمله این موارد:

• به عنوان عایق حرارتی و عایق صوتی در مکان‌هایی که آلودگی صوتی بالایی دارند و نیاز به نگهداشت رطوبت است، مورد استفاده قرار بگیرد.
• این محصول وزن کمی دارد به همین دلیل از آن در ساختمان‌سازی استفاده می‌شود علی‌الخصوص در ساخت دیوار و نما و کف ساختمان
• برای تولید مصالح ساختمانی، از یونولیت استفاده می‌شود.
• برای تولید بلوک‌های پلاستوفوم، که در سقف از آن استفاده می‌شود، کاربرد دارد.
• در تخته‌های اسفنجی، از یونولیت به عنوان هسته فوم استفاده می‌شود.
• برای استفاده در سیستم‌های عایق پنل، به دلیل وزن سبک و دوام آن استفاده می‌شود.
• به دلیل عایق بودن، از آن در ساخت سردخانه‌ها و و یخچال‌های صنعتی استفاده می‌شود
• از یونولیت، در انواع بسته بندی استفاده می‌شود.
• این محصول مقاومت بالا و در عین حال وزن کمی دارد به همین دلیل از آن در ساخت انواع ماکت استفاده می‌شود.
• در صنعت راه و راه آهن، از یونولیت برای پر کردن موارد مختلف استفاده می‌شود.
• به دلیل عایق حرارتی بودن یونولیت از آن در  حمل مواد مختلف، مانند فرآورده‌های شیلات، مانند ماهی و میگو، از آن استفاده می‌شود.

موارد بالا، قسمتی از مواردی هستند که در آنها از یونولیت استفاده می‌شود. اما سوالی که مطرح است این است که آیا در ساخت تمام این موارد، از یک نوع یونولیت استفاده می‌شود و یا یونولیت انواع مختلفی دارد؟ در ادامه به این پرسش پاسخ داده خواهد شد.

انواع یونولیت

در قسمت قبل کاربرد یونولیت نام برده شد و حال وقت آن رسیده است که به این پرسش پاسخ دهیم که آیا تمام یونولیت‌های مصرفی در موارد بالا از یک نوع هستند یا خیر.

برای مواردی که برای بسته بندی و حمل و نقل، از یونولیت استفاده می‌شود، یونولیت‌ها به یک صورت ساخته شده اند که همان یونولیت معمولی هستند ولی در ضخامت‌های مختلف از آن استفاده می‌شود. اما در صنعت ساختمان سازی، به دلیل استفاده از یونولیت در موارد مختلف، که باید فشار و بارهای متنوعی را متحمل شود، نوع ساخت آنها متفاوت است و از انواع مختلفی استفاده می‌شود:

یونولیت فشرده

برای ساخت یونولیت فشرده، از فشار بالایی استفاده می‌شود به همین دلیل درصد هوا داخل آن کاهش می‌یابد و در نتیجه چگالی و وزن آن افزایش می‌یابد که مقاومت بالایی دارد به همین دلیل از آن در موارد مختلفی مانند ساختمان سازی، خودروسازی، درب‌های ضد سرقت، قالب سازی و بسته بندی، عایق سازی و مجسمه سازی استفاده می‌شود. از طرفی یونولیت را با مواد مختلفی مانند پشم، سنگ و فوم آکوستیک ترکیب می‌کنند که باعث می‌شود عایق‌های مناسبی در برابر صدا شود به همین دلیل از آنها برای ساخت دیواره استودیوها و دیگر ساختمان‌ها استفاده می‌شود. نام گذاری این نوع از ورق‌های یونولیتی، بر اساس میزان فشردگی آنها است و قیمت آن به ضخامت ورق بستگی دارد. اغلب این ورق‌ها در ایران تولید می‌شوند و مدت‌ زمانی که می‌توان از آن استفاده کرد و در ساختمان به کار برد، 6 ماه پس از تولید است و پس از این مدت زمان، کیفیت محصول کاهش می‌یابد و در نتیجه آن، قیمت آن نیز کم خواهد شد.

یونولیت سقفی

یونولیت سقفی در تولید تیرچه بلوک بتنی مورد استفاده است. چگالی این محصول ثابت است و آنرا به شکل مکعب مستطیل تولید می‌کنند که میتواند حجم‌های متفاوتی داشته باشد که در نتیجه آنريال وزن ورق یونولیت نیز متفاوت خواهد بود. اگر میخواهید از این گونه از یونولیت‌ها استفاده کنید، یونولیت باید استانداردهای لازم که توسط مرکز استاندارد تعیین می‌شود را داشته باشد. شرایط لازم برای گچ‌ کاری بر روی این نوع از یونولیت نیز فراهم شده است. در صفحه انتهایی آن، ذرات به صورت معکوس قرار داده شده اند که باعث می‌شود گچ بر روی یونولیت به خوبی قرار بگیرد و شکل زیبایی را به سقف بدهد.

یونولیت تیرچه کرومیت

از یونولیت تیرچه کرومیت، به عنوان تیرچه کرومیت در سقف استفاده می‌شود که به دسته ارتفاع 120 سانتی متری و ارتفاع 125 سانتی متری تقسیم می‌شود و در اندازه‌های مختلف متناسب با نیاز مشتریان، تولید می‌شود. این محصول از جنس پلی استایرن انبساطی است. به دلیل طول زیادی که دارند، در هنگام بتن ریزی، امکان شکست آن وجود دارد به همین دلیل در ساخت آن از موادی استفاده می‌شود که کیفیت محصول را بالا می‌برد و از این طریق، از شکسته شده آن جلوگیری می‌شود.

یونولیت دیواری

این نوع از یونولیت در دیوار، به شکل بلوک‌های سفالی و سیمانی استفاده می‌شود که به چهار صورت دیوار پوش فوم، فوم دیواری تزیینی، فوم دیوارپوش، یونولیت دیواری dpanel3از آن استفاده می‌شود. همچنین از یونولیت دیواری در درزگیری و دکوراسیون داخلی، به عنوان یکی از مواد اصلی شناخته شده است پس به دلیل اهمیت زیبایی در آن، باید به شکل زیبایی ساخته شود. از این نوع از یونولیت به عنوان دیوار پوش استفاده می‌شود که برای این کار، نیاز به زیر سازی برای قرار گیری آن وجود ندارد و فقط از طریق برداشتن چسب پشت دیوار پوش، میتوانید به راحتی آنرا بر روی دیوار نصب کنید و قسمت‌های اضافه آن را نیز برش دهید. به دلیل استفاده از این محصول به عنوان یک پوشش، باید در برابر آب مقاوم باشد تا قابلیت شست و شو داشته باشد و به دلیل مقاوم بودن محصول در برابر حرارت، به سادگی می‌توان از آن در پشت گاز و بخاری استفاده کرد. این محصول در رنگ‌های متفاوتی تولید می‌شود که میتوان از آن در مهد کودک، سالن‌های زیبایی و غیره استفاده کرد.

مزایا و معایب یونولیت

یونولیت، مصارف زیادی در صنعت‌های مختلف دارد اما این ماده نیز مانند هر ماده دیگری، دارا معایب و مزایی است که در ادامه آن را بررسی خواهیم کرد. از مزایا آن میتوان به :

• مهم‌ترین و اصلی‌ترین مزیت یونولیت که آن را به یکی از مواد پر مصرف تبدیل کرده است، سبک بودن آن است.
• از یونولیت به عنوان یک عایق ساختمانی استفاده می‌شود که در برابر رطوبت، مقاومت بالایی دارد.
• همانطور که گفته شد از این ماده به عنوان یک عایق استفاده می‌شود که کاربرد آن از دیگر عایق‌ها بیشتر است چراکه طول عمر و دوام بیشتری دارد .
• این ماده، آسیبی به طبیعت نمیرساند چراکه ماده‌ای قابل بازیافت است.
•  یونولیت را میتوان به وسیله برخی از مواد به لمینت تبدیل کرد..
• یونولیت در اشکال مختلف هندسی و در اندازه‌های مختلف، قابل شکل داده شدن و استفاده است.
• یونولیت ماده‌ سبکی حساب می‌شود به همین دلیل حمل و نقل آن بسیار آسان می‌باشد.
• یونولیت در برابر فشار مقاومت بالایی دارد که به دلیل ساختار این ماده می‌باشد.
• امکان چاپ و برچسب گذاری بر روی این ماده وجود دارد که سبب می‌شود استفاده از آن بسیار آسان باشد.

همانطور که اشاره شد، یونولیت نیز مانند تمام موادی که انسان‌ها تولید کرده اند، دارای معایبی نیز می‌باشد از جمله این موارد:

•  اولین عیب یونولیت عدم مقاومت آن در برابر حلال‌های آلی است
• استفاده از یونولیت که با استفاده از کلروفروکربن تولید شده است، به لایه ازن آسیب وارد خواهد کرد.
• رنگ آمیزی یونولیت با استفاده از رنگ‌های روغنی، خطر آفرین است که می‌تواند باعث آتش سوزی در ابعاد بالا شود.

عایق بودن یونولیت

در بالا، از عایق بودن یونولیت نام برده شد که یونولیت عایق گرما و صدا محسوب می‌شود که باید ضخامت خاصی داشته باشد. اگر ضخامت یونولیت معمولی، 10 سانتی متر باشد، عایق 42 دسی بل صدا و 35 درصد حرارت است.

بازیافت یونولیت

با توجه به اهمیت بازیافت ضایعات یونولیت و خطرات آن و رها شدن در زمین، بازیافت یونولیت اهمیت بسیار زیادی دارد. تاکنون امکان بازیافت یونولیت وجود نداشته ‌است. چون پلی استایرن بازیافت شده به صورت بالقوه آلودگی بسیار بالایی دارد. اما داشنمندی به نام Ashton Cofer که یک مخترع جوان بود، موفق به تبدیل یونولیت به محصولی مفید شد. او توانست یونولیت را به کربن فعال تبدیل کند که از کربن فعال در فیلترهای آب استفاده می‌شود. بازیافت یونولیت به صورت سرد و گرم صورت می‌گیرد و یا در یک ماده‌ آلی دیگر حل می‌شود.

یونولیت یکی از موادی است که در صنعت و ساختمان سازی از آن بسیار استفاده می‌شود که از پلیمرها تشکیل شده است. این ماده توسط دانشمندان آلمانی کشف شد و پس از آن، توسط شرکت‌های آلمانی، به دیگر کشورها صادر شد. از این ماده در ساختمان سازی، بسته بندی و حمل و نقل مواد مختلف در سراسر جهان استفاده می‌شود. این ماده در ساختمان سازی در موارد مختلف مانند یونولیت سقفی، تیرچه بلوک و غیره استفاده می‌شود. معایب و مزایا یونولیت زیاد است، مزایای آن، بر معایب آن ارجحیت دارد به همین دلیل از آن استفاده زیادی می‌شود. دقت کنید که برای خرید یونولیت، باید جنس باکیفیتی تهیه کنید تا مقاومت بالایی داشته باشد و شکننده نباشد به همین دلیل باید با مشاوران خبره در این زمینه مشورت کنید تا بهترین کیفیت را انتخاب کنید.